مهم ترین راه انتقال ایدز تبادل انواع خاصی از مایعات بدن از یک فرد به فرد دیگر می باشد. در این مقاله از مجله خبرگزاری اقتصاد کلان به انواع مهم راه های انتقال ایدز می توان به موارد مهم زیر اشاره کرد:

• خون
• مایع منی
• شیر مادر
• مایعات واژن

انواع روابط جنسی محافظت نشده و حتی رابطه جنسی دهانی (هر چند به ندرت) از راه های انتقال ایدز می باشند.

بزاق، اشک، عطسه و تماس فیزیکی نمی توانند ویروس HIV را منتقل کنند.

هرچند درمان قطعی برای بیماری ایدز وجود ندارد اما داروهایی در دسترس هستند که می توانند بار ویروسی را پایین نگه دارند و حتی از انتقال ویروس HIV جلوگیری کنند. همچنین داروهای دیگری می توانند تا حد زیادی خطر ابتلا به ایدز را کاهش دهند.

تفاوت HIV و ایدز چیست؟

HIV ویروسی است که باعث ابتلا به ایدز می شود. HIV مخفف ویروس نقص ایمنی انسانی می باشد.

ویروس اچ آی وی موجب تضعیف سیستم ایمنی بدن می شود. ویروس HIV به تدریج بخش سلولی سیستم ایمنی  به ویژه انواع گلبول های سفید خون به نام سلول های CD4 را از بین می برد که با گذشت زمان باعث می شود فرد دچار نقص ایمنی شود.

با پیشرفت عفونت HIV در بدن، فرد بیشتر و بیشتر دچار نقص ایمنی می گردد تا زمانی که به نقطه ای برسد که به عنوان سندرم نقص ایمنی اکتسابی (ایدز) طبقه بندی شود. این مرحله پایانی عفونت HIV است، جایی که بدن فرد آنقدر دچار نقص ایمنی می شود که به عفونت، بیماری یا سرطان مبتلا می گردد.

ویروس HIV چگونه منتقل می شود؟

همان طور که گفته شد مهم ترین راه های انتقال ایدز تبادل انواع خاصی از مایعات بدن بین انسان ها می باشد. مایعات بدنی که می توانند ویروس HIV را منتقل کنند شامل خون، مایع منی، شیر مادر و مایعات واژن هستند.

همه مایعات بدن نمی توانند ویروس HIV را منتقل کنند. موارد زیر راه های انتقال ایدز محسوب نمی شوند:

• تبادل بزاق مانند بوسیدن دهان بسته یا اشتراک انواع نوشیدنی ها
• تماس با اشک، عطسه یا عرق فردی که دارای ویروس HIV است.
• تماس فیزیکی معمولی مانند در آغوش گرفتن، دست دادن یا لمس اشیاء مشترک مانند کارد و چنگال، فنجان یا صندلی توالت فرنگی
• هوا یا آب
• حیوانات خانگی و حشرات (از جمله پشه ها) نمی توانند حامل ویروس باشند و شما را آلوده کنند؛ زیرا انتقال ویروس HIV فقط بین انسان است.

HIV و رابطه جنسی

آگاهی از راه های انتقال ایدز می‌تواند به شما کمک کند تا محتاطانه تر عمل نمایید. ویروس HIV اغلب از طریق رابطه جنسی منتقل می شود.

داشتن رابطه جنسی محافظت نشده (بدون کاندوم) فرد را در معرض خطر ابتلا به HIV قرار می دهد. بهترین راه برای جلوگیری از ابتلا به ویروس اچ آی وی این است که از داشتن هر نوع رابطه جنسی محافظت نشده واژینال، مقعدی یا دهانی با افرادی که به اچ آی وی مبتلا هستند یا وضعیت HIV نامشخصی دارند خودداری کنید.

اچ آی وی و مواد مخدر

استفاده از داروهای تزریقی یکی دیگر از راه های انتقال ایدز می باشد. استفاده از این دارو ها می تواند شما را در معرض خطر ابتلا به ویروس HIV قرار دهد. دریافت مشاوره یا کمک پزشکی برای قطع مصرف مواد مخدر بهترین راه برای کاهش خطر ابتلا است.

سوزن های کثیف

تزریق مواد مخدر با استفاده از سوزن، تجهیزات یا محلولی که قبلاً استفاده شده اند از مهم ترین راه های انتقال ایدز می باشد.

انتقال از مادر

HIV می تواند در دوران بارداری، زایمان یا از طریق شیردهی از مادر به کودک منتقل شود.

مصرف داروهایی به نام داروهای ضد رتروویروسی HIV (ART) طبق تجویز پزشک می تواند بار ویروسی را کاهش دهد؛ به طوری که شانس ابتلای نوزاد به ویروس اچ آی وی غالباً کمتر از ۱٪ خواهد بود.

فرد مبتلا به HIV نباید به کودک خود شیر دهد؛ زیرا شیر مادر می تواند ویروس HIV را منتقل کند. حتی اگر فردی از ART استفاده می نماید و بارهای ویروسی او غیرقابل تشخیص هستند، باز هم نباید به کودک خود شیر دهد.

پیشگیری و درمان HIV

اگر فردی مبتلا به ویروس HIV باشد، این بدان معنا نیست که او محدود به تجرد است. بسیاری از افراد مبتلا به اچ آی وی همچنان به زندگی جنسی ایمن و لذت بخش خود ادامه می دهند. همیشه استفاده از کاندوم اولین قدم مهم برای جلوگیری از اشتراک مایعات حاوی HIV است.

داروهای ضد رتروویروسی (ART): یکی دیگر از راه‌های کمک به کاهش خطر شیوع HIV، کاهش بار ویروسی فرد می باشد، یعنی کاهش مقدار HIV در خون فرد. بارهای ویروسی را می توان با استفاده از داروهایی به نام درمان ضد رتروویروسی (ART) کاهش داد. این داروها می توانند بار ویروسی HIV را به قدری کاهش دهند که ممکن است HIV حتی در آزمایش خون قابل تشخیص نباشد.

هنگامی که بار ویروسی یک فرد غیرقابل تشخیص باشد، عملاً هیچ خطری برای انتقال ویروس HIV به شریک غیر آلوده ندارد. مصرف این داروها به حفظ سلامت فرد مبتلا به HIV کمک می کند و در عین حال به جلوگیری از سرایت HIV به فرد دیگر کمک می نماید. با این حال، این یک درمان نیست. اگر دارو به اشتباه مصرف یا قطع شود، بارهای ویروسی HIV دوباره افزایش می‌یابند و انتقال می‌تواند رخ دهد. کاندوم و سایر روش‌های بازدارنده همچنان باید همیشه در حین رابطه جنسی استفاده شوند. داوری پروفیلاکسی پس از مواجهه (PEP): اگر احتمال مواجهه با HIV وجود داشته باشد (مثلاً اگر کاندوم در حین رابطه جنسی با فرد مبتلا به HIV پاره شد)، فوراً به دنبال کمک های پزشکی باشید. داروهایی به نام پروفیلاکسی پس از مواجهه (PEP) در دسترس هستند که شانس ابتلا به ویروس HIV را کاهش می دهند. این داروها باید ظرف ۷۲ ساعت پس از قرار گرفتن در معرض این ویروس شروع شوند و حدود یک ماه مصرف شوند.