مهر: مردمی سازی و عرضه زمین به مردم روشی است که پس از دهه ۶۰ و یک وقفه ۳ دهه‌ای در دولت شهید رئیسی دوباره از آن استفاده شد و روند ساخت وساز کشور پس از رکود دهه ۹۰ جان تازه گرفت. شیوه‌ای که توانست بحران مسکن را تاحدی کنترل کند. به عقیده مسعود یوسفی کارشناس مسکن دولت آینده می‌تواند از این شیوه برای ساخت مسکن سود برده و روند ساخت وساز را به بهترین روش ادامه دهد. همچنین در مقابل اگر از ساخت مسکن و عرضه زمین فاصله گرفته شود و مانند مسکن مهر نیمه‌کاره رها شود؛ ممکن است بحران مسکن حتی شدیدتر از دهه نود تکرار شود. در این خصوص مسعود یوسفی کارشناس حوزه مسکن در گفت‌وگو با…. به توضیح این مسئله می‌پردازد.
مردمی‌سازی و عرضه زمین بهترین روش ساخت
مسعود یوسفی کارشناس مسکن درباره اقداماتی که دولت آینده لازم است در حوزه انجام دهد اظهار کرد: «با توجه به ساختار بودجه و اقتصاد کلان کشور ساخت مسکن توسط دولت اقدام مناسبی نیست. بنابراین و با توجه نیاز کشور به مسکن بهتر است دولت آینده زمین را به مردم عرضه کند. اما لزوم این اقدام نیز آماده کردن ساختارهای بودجه است. در حال حاضر نیز مشکلات بسیاری در حوزه ساخت دولتی مسکن وجود دارد. از سوی دیگر لازم است دولت چهاردهم ابزارهای تأمین مالی مسکن مانند صندوق‌های موجود و تسهیلات بانکی را سامان دهد. به عنوان مثال برای تسهیلات بانکی می‌توان نوعی تسهیلات را به مردم عرضه کرد که نرخ بهره متناسب با تورم تنظیم شده است. ارائه تسهیلات به این گونه عاملی می‌شود تا بانک‌ها انگیزه خود را برای ارائه تسهیلات از دست ندهند و خریدار نیز می‌تواند در بلند مدت صاحب مسکن شود.»
او در توضیح تسهیلات متناسب با نرخ تورم گفت: «این نوع از تسهیلات مسکن براساس تورم هستند و هر سال بازبینی می‌شوند. برای مثال کارشناس‌ها پیش‌بینی می‌کنند که تورم سال بعد چه میزانی است و نرخ بهره نیز براساس میزان نرخ تورم پیش‌بینی شده اخذ می‌شود. برای این روش می‌توان موعد زمانی (۱۵ یا ۱۰ ساله) یا میزان مبلغی مشخص کرد. ارائه این نوع روش در کشور ترکیه وجود دارد و برخی دیگر از کشورها تسهیلات بانکی را به این روش ارائه می‌دهند.»
یوسفی با تاکید براینکه اجرای این نوع تسهیلات برای اقشار کم درآمد جامعه سخت است بیان کرد: «البته روش ارائه تسهیلات براساس نرخ تورم برای اقشار کم توان اقتصادی سخت است. اما به منابع بانکی فشار نمی‌اورد و انگیزه لازم را برای ارائه تسهیلات به بانک‌ها می‌دهد.»
برنامه‌ریزی و مردمی‌سازی دوشا دوش هم
این کارشناس مسکن درباره لزوم ادامه مردمی‌سازی با عرضه زمین در دولت آینده اظهار کرد: «عرضه زمین و مردمی‌سازی مسکن یک گزینه مناسب برای ساخت در کشور است اما لازمه اجرای درست آن رعایت برخی پیش فرض‌های مانند تعیین پرداخت‌کننده هزینه زیرساخت است. به بیان ساده‌تر دولت باید مشخص کند که بین دولت و متقاضی چه کسی عهده‌دار پرداخت هزینه‌های زیرساخت است. دولت باید توجه به ساختار بودجه‌ای کشور که براساس آن پرداخت هزینه‌های زیرساختی برای آن سخت می‌شود داشته باشد. بنابراین بهتر است دولت از طریق جذب سرمایه‌گذار پرداخت کند.»
او در ادامه با اشاره به لزوم در نظر گرفتن سرانه‌های شهری افزود: «البته دولت باید به مسائل اجتماعی و فرهنگی برای ساخت مسکن نیز توجه داشته باشد. صرفاً تنها ساخت مسکن نیست و لازم است به ساخت مدرسه و فضاهای عمومی نیز توجه کرد»
بحران مسکن را فراموش نکنید
یوسفی درباره پیامدهای توقف فعالیت‌های دولت آینده در زمینه ساخت مسکن و عرضه زمین به متقاضایان همانند آنچه در پروژه مسکن مهر رخ داد توضیح داد: «به طور حتم اگر عرضه مسکن در کشور کاهش داشته باشد تورم مسکن بسیار بیشتر از تورم امروز مسکن خواهد شد. به بیان دیگر دولت آینده باید ساز وکار ارائه تسهیلات را متناسب با تورم عمومی در نظر بگیرد تا بانک‌ها نیز اشتیاق ارائه وام را داشته باشند. همچنین بهترین نوع ساخت نیز همان عرضه زمین است تا فشار مالی کمتری به دولت برای تأمین مسکن وارد شود و در نهایت کوتاهی در هر بخش بحران مسکن را در کشور بیشتر می‌کند و مانع روند ساخت وسازی می‌شود که در کشور ایجاد شده است. بهتر است دولت تمرکز خود را بر روی مهار تورم عمومی بگذارد و با عرضه زمین و مردمی‌سازی روند ساخت و مسکن خود به خود درست خواهد شد.»