مهر: یکی از عمده مشکلات صنعت خودروسازی کشور که گریبان مصرف کنندگان را نیز گرفته است مربوط به عدم تناسب بین تولید و تقاضا می‌شود. متأسفانه طی سالیان اخیر تولید خودرو بنا به دلایلی همچون تحریم شیوع کرونا ناکارآمدی مدیران پایین بودن بهره‌وری و… به یک دوم ظرفیت خود رسید و تقاضاهای واقعی بدون پاسخ رها شد؛ تا جایی که امروز شاهد جولان دلالان و سوداگران در بازار خودرو و پیشی گرفتن تقاضای کاذب از تقاضای واقعی هستیم.
مدیران صنعتی دولت سیزدهم از روز نخست وعده افزایش تولید خودرو و نزدیک شدن به ظرفیت‌های اسمی را دادند؛ بر همین اساس نیز سال گذشته شاهد بودیم که تولید خودرو به یک میلیون و ۳۴۸ هزار دستگاه رسید که سهم سواری‌ها حدود یک میلیون و ۱۸۰ هزار دستگاه بود. البته وعده‌ای که برای سال ۱۴۰۱ داده شده بود تولید یک میلیون و ۶۰۰ هزار دستگاه بود که تقریباً بیش از ۲۵۰ هزار دستگاه کمتر از هدف گذاری ها محقق شد.
باید ماهانه ۱۴۲ هزار خودرو تولید می‌شد
با ورود به سال ۱۴۰۲ مدیران صنعتی دولت وعده تولید یک میلیون و ۶۰۰ هزار تا یک میلیون و ۷۰۰ هزار دستگاه خودرو را تا پایان سال دادند. وعده‌ای که در صورت تحقق می‌توانست بخش بزرگی از تقاضای انباشت شده و واقعی را پاسخ دهد و به عنوان یک اهرم جدی در کاهش دلال بازی‌ها در بازار خودرو و کم شدن گپ قیمتی بین بازار و کارخانه نقش ایفا کند. در این بین برای دستیابی به هدف پیش بینی شده خودروسازان باید هر ماه حدود ۱۴۲ هزار دستگاه خودرو تولید کنند اما با این حال بر اساس گزارشی که از سوی وزارت صنعت معدن و تجارت منتشر شده تولید انواع خودرو طی ۹ ماهه امسال به ۹۸۹ هزار و ۹۱۳ دستگاه رسیده است؛ یعنی به صورت میانگین ماهانه کمتر از ۱۱۰ هزار دستگاه خودرو تولید شده است. بنابراین تولید خودرو تقریباً ۲۳ درصد نسبت به برنامه‌های پیش بینی شده عقب است.
از سویی دیگر نیز تولید خودرو در آذر ماه کمتر از آذر و آبان پارسال بوده است؛ در این ماه ۱۰۱ هزار و ۲۳۰ دستگاه خودرو تولید شده در حالی که در آبان و آذر پارسال به ترتیب ۱۰۵ هزار و ۵۰۰ و ۱۱۰ هزار و ۴۷۲ دستگاه خودرو تولید شده بود.
به این ترتیب در مجموع تا پایان آذر ماه ۹۸۹ میلیون و ۹۱۳ هزار دستگاه خودرو تولید شده که اگر قرار باشد برنامه تولید یک میلیون و ۷۰۰ هزار دستگاهی محقق شود یعنی باید طی سه ماه مانده تا پایان سال بیش از ۷۰۰ هزار دستگاه خودرو تولید شود؛ به عبارت دیگر باید طی سه ماه پیش رو ماهانه بیش از ۲۳۶ هزار دستگاه خودرو تولید شود تا وعده وزارت صمت برای تحقق تولید ۱.۷ میلیون خودرو رنگ واقعیت بگیرد طی سه ماه پیش رو ماهانه بیش از ۲۳۶ هزار دستگاه خودرو تولید شود تا وعده وزارت صمت برای تحقق تولید ۱.۷ میلیون خودرو رنگ واقعیت بگیرد.
این در حالیست که طی سال جاری هر ماه میانگین کمتر از ۱۱۰ هزار دستگاه خودرو تولید شده که اگر قرار باشد همین روال تا پایان سال تداوم داشته باشد به صورت تقریبی تا انتهای سال ۱۴۰۲ حدود یک میلیون و ۳۲۰ هزار دستگاه خودرو تولید خواهد شد که یعنی ۷۷.۵ درصد از برنامه مدنظر وزارت صمت محقق خواهد شد که بیانگر عقب ماندگی حدود ۲۲.۵ درصدی از برنامه است.
از سویی دیگر نیز اگر قرار بود وعده وزارت صمت برای تحقق تولید یک میلیون و ۷۰۰ هزار دستگاه خودرو محقق شود تا پایان آذر ماه باید حدود یک میلیون و ۲۵۰ هزار دستگاه تولید می‌شد اما با این حال تولید خودرو تا پایان نهمین ماه سال کمتر از یک میلیون دستگاه بوده است.
بنابراین تولید خودرو بر خلاف وعده‌های وزارت صمت پیش رفته و نتوانسته آرزوهای سیاست گذار را محقق کند و به جای تولید یک میلیون و ۷۰۰ هزار و حتی یک میلیون و ۶۰۰ هزار تنها یک میلیون و ۳۲۰ هزار خودرو تولید خواهد شد.
البته ذکر این نکته نیز ضروری است که با وجود اینکه برنامه مدنظر وزارت صمت برای رشد تولید خودرو طی امسال محقق نشده اما این نکته را نیز نباید فراموش کرد که به هرحال در مقایسه با سال گذشته تولید رشد ۱۳ درصدی را به خود دیده است. بنابراین به نظر می‌رسد با توجه به تجربه امسال بهتر است وزارت صمت برای سال آینده برنامه‌ای دقیق‌تر بچیند که مجبور به عقب‌نشینی از آن نشود؛ برنامه‌ای که منطبق با واقعیت‌ها باشد و آرزوهای سیاست گذاران خودرویی را در بر نداشته باشد.