مهر: آسیبهای ناشی از تصادفات جادهای شامل مرگ ومیر افراد و جراحات وارده به مصدومان موجب خسارات جبران ناپذیر انسانی اجتماعی و اقتصادی در جهان و ایران میشود. طبق آمارهای موجود کشورهای با درآمد کم و متوسط به رغم دارا بودن ۶۰ درصد از وسایل نقلیه جهان حدود ۹۳ درصد از کل مرگ و میرهای جادهای را به خود اختصاص داده اند. طبق آخرین آمارها در ایران در سال ۱۴۰۲ طی تصادفات رانندگی در کشور ۲۰۰۴۵ نفر جان خود را ازدست داده اند.
به همین منظور در گزارش مرکز پژوهشهای مجلس از تحلیل هزینه-فایده به منظور ارزیابی افزایش ایمنی خودروهای تولیدشده در داخل از طریق مقایسه هزینههای لازم به منظور بهبود ایمنی خودروهای ساخت داخل در مقابل منفعت اقتصادی و اجتماعی حاصل شده از کاهش کشتهها و مجروحان تصادفات استفاده شده است.
نتایج این تحلیل نشان میدهد که افزایش ایمنی خودروهای ساخت داخل از لحاظ اقتصادی توجیه پذیر بوده و با تغییر پلتفرم در خودروهای فعلی تولیدشده در کشور و استفاده از فناوریهای روز بهبود ایمنی در خودروها میتوان میزان مجروحان و کشته شدگان تصادفات جادهای مربوط به سرنشین و راننده را حدود ۵۰ درصد کاهش داد. این میزان معادل ۳۰ درصد از تلفات و مجروحان مربوط به حوادث جادهای است.
شایان ذکر است تغییر پلتفرم خودروهای در حال تردد یک برنامه بلند مدت است و این موضوع به عنوان مکمل در کنار اقدامهای کوتاه مدت و پربازده مانند کنترل سرعت باید پیگیری شود. در نتیجه با توجه به منافع اجتماعی قابل توجه در کاهش مرگ و میر آسیب دیدگیهای جادهای برنامه ریزی و حرکت به این سو میتواند از اولویتهای مهم در کشور و صنعت خودروسازی باشد.
طبق بررسی مرکز پژوهشهای مجلس خودروهای فعلی در ناوگان خودروهای سواری کشور را اغلب دو خودروساز مطرح یعنی سایپا و ایران خودرو تولید کرده اند که برای بخش قابل توجهی از محصولات سایپا از پلتفرم خودرو پراید بهره گرفته شده و در غالب محصولات ایران خودرو نیز از پلتفرم خودرو پژو ۴۰۵ استفاده شده است. در این تحلیل با بررسی پلتفرم خودروهای فعلی تولید شده و موجود در کشور و مقایسه آنها با پلتفرم خودروهای با ایمنی بیشتر که اخیراً تولید شده اند میزان کاهش مجروحان و مرگ و میر ناشی از تصادفات جادهای در ایران ارزیابی شده است.
با توجه به نتایج حاصل شده میتوان مشاهده کرد که بر اساس سناریو مورد بررسی در صورت استفاده از خودروهای با پلت فرم جدید و ایمن تر به جای خودروهای تولیدی با پلت فرم قدیمی تر نظیر پژو ۴۰۵ و پراید میتوان میزان مرگ و میر و مصدومان مربوط به سرنشین و راننده تصادفات جادهای را در حدود ۵۰ درصد کاهش داد. این میزان معادل ۳۰ درصد از تلفات و مجروحان مربوط به حوادث جادهای است.
متن کامل گزارش مرکز پژوهشهای مجلس در مورد اثر ارتقای ایمنی خودروها بر کاهش تلفات ناشی از تصادفات جادهای و هزینههای آن را اینجا مطالعه کنید.